Naar inhoud

Stuurautomaten

 

Of u nu wel of niet lange tochten plant, of alleen in uw eigen gebied vaart, een stuurautomaat optimaliseert uw tijd op het water.

 

In de basis is een stuurautomaat een systeem dat de boot op een gekozen koers houdt, maar het biedt daarnaast nog veel meer. Met andere woorden, een stuurautomaat fungeert als een tweede paar handen terwijl u de boot bestuurt. Laten we de voordelen eens nader bekijken.

Wat is een stuurautomaat?

 

Een stuurautomaat stuurt de boot voor u dankzij:

 

  • informatie over de vereiste koers via handmatige opdrachten van een persoon die de boot bestuurt of automatische invoer van elektronische navigatieapparatuur
  • inzicht in de koers van de boot door input van een koerssensor te ontvangen en andere dynamische gegevens te verzamelen indien de stuurautomaat is geïntegreerd met een compleet elektronisch nautisch systeem
  • toepassing van wijzigingen op het stuursysteem om de boot op de gewenste koers te houden

 

De meest elementaire stuurautomaatbediening bestond altijd uit toetsen of draaiknoppen om het systeem te activeren, de huidige koers vast te houden of naar links of rechts te sturen. Moderne stuurautomaten kunnen ook automatisch in kaart gebrachte koersen volgen als ze zijn geïntegreerd met apparatuur voor nautische kaarten en positiebepaling.

 

 

Voorheen waren er extra bedieningselementen op het dashboard om de reactie van het systeem fijn af te stellen, zoals de roersnelheid (hoe snel de besturing reageert). Sommige van deze units zijn mogelijk nog steeds te vinden op boten die in de periode 1960–1980 zijn gebouwd. Het was essentieel en zeer bevredigend om deze instellingen onder de knie te krijgen om onder alle omstandigheden op zee een constante koers aan te houden.

 

Evoluerende technologie

Moderne stuurautomaatsystemen zijn nog steeds afhankelijk van de initiële kalibratie en configuratie, maar ze beschikken over ingebouwde intelligentie waarmee ze kunnen leren hoe specifieke zeecondities, wind, vaartuigsnelheden, belasting en motorinstellingen de boot beïnvloeden. Elke wedstrijd 'in een rechte lijn varen' tussen mens en stuurautomaat wordt normaal gesproken gewonnen door de stuurautomaat, zonder voortdurend op de knoppen te drukken om de instellingen aan te passen.

 

Over knoppen gesproken, in de volledig geïntegreerde wereld van Simrad® nautische elektronica kunt u nu uw stuurautomaat bedienen via meerdere speciale controllers, multifunctionele displays (MFD's) en draadloze bediening.

Wat zit er in de doos?

 

Voor kleine gemotoriseerde plezierboten of sloepen die worden bestuurd met een roerarm, heeft Simrad® een reeks volledig geïntegreerde roerarmstuurautomaten die uit één eenheid bestaan.

 

De meeste motorboten maken echter gebruik van een systeem dat uit verschillende componenten bestaat, met veel opties voor een zeer breed scala aan bootformaten en -typen. Een typische installatie ziet er als volgt uit:

 

  • De stuurautomaatcomputer: meestal een zwarte doos die uit het zicht wordt geplaatst. Deze vormt het hart van het systeem.
  • Een of meer standalone stuurautomaatcontrollers of MFD's voor de bediening van de stuurautomaat. Simrad® biedt ook draadloze controllers. U moet minimaal de stuurautomaat kunnen bedienen vanuit elke positie vanwaar u de boot bestuurt.
  • Een elektronische koerssensor om richting, draaisnelheid en andere dynamische informatie te genereren die de prestaties van de stuurautomaat ondersteunen. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van halfgeleiderelektronica om het magnetische veld van de aarde en de bewegingen van de boot uit te lezen, of om extra GPS satellietgegevens te ontvangen voor betere prestaties.
  • Een aandrijfeenheid om de besturing van de boot te bedienen. Dit is meestal een hydraulische pomp of een stuurcilinder. Er zijn verschillende uitvoeringen die geschikt zijn voor buitenboordmotoren, hekmotoren, IPS aandrijvingen en roeren.
  • Een feedbackunit om te detecteren hoe de roeren of aandrijvingen gericht zijn, maar dit is niet altijd vereist op Simrad® stuurautomaten.

 

Een deskundige booteigenaar kan zelf een stuurautomaat installeren en kalibreren. Neem bij twijfel echter contact op met uw plaatselijke Simrad® dealer om ervoor te zorgen dat u het beste uit uw aankoop haalt en over een veilig systeem beschikt waarop u kunt vertrouwen.

Waarvoor gebruik ik mijn stuurautomaat?

 

  • Veiligheid
  • Gemak
  • Efficiëntie
  • Varen met kleine bemanning

 

Veiligheid


Een stuurautomaat houdt een nauwkeurige koers aan, zodat u uw aandacht kunt richten op andere boten en gevaren, instrumenten kunt bewaken en uw navigatiegegevens kunt controleren.

 

Het handhaven van een constante koers is een grote hulp bij het inschatten van het risico op een botsing met een ander vaartuig. Als bij een gelijke koers het doel waarover u zich zorgen maakt constant blijft ten opzichte van uw boot (visueel of op radar), moet u in een vroeg stadium actie ondernemen. Als u van uw koers afwijkt, is het voor u moeilijker om te visualiseren wat er gebeurt en voor het andere vaartuig lastiger om vast te stellen wat u aan het doen bent.

 

Bij slecht zicht helpt de stuurautomaat te voorkomen dat u gedesoriënteerd raakt, zoals bij handmatig sturen kan gebeuren. De enige andere manier om dit te voorkomen, is om uw blik te fixeren op het kompas of op de display met koersafwijkingen van uw nautische elektronica. Als u weet dat de stuurautomaat de gewenste koers handhaaft, wordt uw werklast aanzienlijk minder, zodat u meer tijd heeft om met het blote oog en via de radar uw omgeving in de gaten te houden.

Gemak


Wanneer u open water bereikt en de stuurautomaat kunt instellen om een koers vast te houden of uw navigatieroute te volgen, hoeft u niet constant het stuur vast te houden en kunt u nog meer van de dag genieten. U moet natuurlijk altijd goed opletten, maar het is op elke boot een bonus om het roer los te kunnen laten en op minder snelle jachten kan het een lange tocht aanzienlijk gemakkelijker maken.

 

Om nog een stap verder te gaan: u zult waarschijnlijk merken dat het sturen met knoppen, een draaiknop of joystick zo veel gemakkelijker is, dat u veel tijd op de stuurautomaat zult varen.

 

Zelfs tijdens snellere tochten is het fijn voor de bemanning om te kunnen pauzeren voor een toiletbezoek of een hapje en een drankje. In plaats van de boot helemaal stil te leggen en op de golven te laten rollen, kunt u de snelheid verlagen tot slechts een paar knopen, de boot op een comfortabele koers zetten ten opzichte van de golfslag en de stuurautomaat inschakelen. Iedereen aan boord zal de pauze tijdens de tocht waarderen.

Efficiëntie

 

Het is niet ongebruikelijk dat iemand tijdens het handmatig sturen naar een van beide richtingen van de koers afwijkt. De redenen hiervoor zijn onder meer onoplettendheid, vermoeidheid, de neiging van sommige mensen om te veel te corrigeren of zelfs een richtingafwijking in uw boot.

 

Hierdoor kan de afgelegde afstand over het water aanzienlijk langer worden. Overmatige roercorrecties zorgen ook voor extra weerstand. Een correct gekalibreerde stuurautomaat stuurt een efficiënte koers, waardoor brandstof wordt bespaard.

 

Als de boot de besturing doet, kunt u ook meer aandacht besteden aan trim en stabilisatie, indien gemonteerd, om die te optimaliseren voor de perfecte cruiseconfiguratie.

Varen met kleine bemanning

 

Als u alleen vaart of een beperkte bemanning heeft, wordt het nut van een stuurautomaat helemaal duidelijk. Zodra u een veilig watergebied bereikt, kunt u de motoren rustig laten draaien met de boot op de stuurautomaat om lijnen en stootwillen op te ruimen, waarbij u natuurlijk de omgeving goed in de gaten houdt.

 

Eenmaal op zee is de stuurautomaat een tweede bemanningslid, waardoor u minder vermoeid raakt en tijd heeft om de boot veilig en wel te houden.

 

Meer informatie

 

Ga naar de stuurautomaatpagina voor meer informatie over de wereldbekende Simrad® stuurautomaatserie